Gelir (Stopaj) ve Kurumlar (Stopaj) Vergisi Matrah Artırımı

VERGİ SİRKÜLERİ: 2023-24

SİRKÜLER TARİHİ: 16.03.2023

Mükelleflerin belirtilen şartlar dâhilinde gelir (stopaj) veya kurumlar (stopaj) vergisini artırarak bu maddede belirtilen süre ve şekilde ödemeleri hâlinde, kendileri nezdinde söz konusu vergiyi ödemeyi kabul ettikleri yıllara ait vergilendirme dönemleri ile ilgili olarak artırıma konu ödemeler nedeniyle gelir (stopaj) veya kurumlar (stopaj) vergisi incelemesi ve tarhiyatı yapılmaz.


Gelir stopaj ve kurum stopaj vergilerinin artırımı, Gelir Vergisi Kanunun 94. maddesi, Kurumlar Vergisi Kanunun 15 ve 30. Maddelerinde yer alan ve üzerlerinden stopaj yapılması istenen ödeme türleri itibariyle yapılacaktır.


Kanunun 5. Maddesi ve yukarda belirtilen kanun maddelerine göre, üzerlerinden vergi artırımı hesaplanacak ödeme türleri aşağıdaki gibidir:


Stopaj Vergisi(Gelir/Kurumlar)

Hizmet erbabına ödenen ücretler

Serbest meslek ödemeleri

Yıllara sari inşaat ve onarım işlerine ait ödemeleri

Kira ödemeleri

Çiftçilerden satın alınan zirai mahsuller ve hizmetler için yapılan ödemeler

Esnaf muaflığından yararlananlara yapılan ödemeler

Artırıma esas ücret tutarı ve buna ilişkin olarak ödenen gelir vergisi, gelir veya kurumlar vergisi matrahlarının tespitinde gider veya maliyet unsuru olarak dikkate alınamayacaktır.


HİZMET ERBABINA ÖDENEN ÜCRET ÖDEMELERİNDE MATRAH ARTIRIMI

193 sayılı Kanunun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı bendi uyarınca hizmet erbabına ödenen ücretlerden vergi tevkifatı yapmaya mecbur olanlar, her bir vergilendirme dönemine ilişkin olarak verdikleri (ihtirazi kayıtla verilenler dâhil) muhtasar beyannamelerinde yer alan ücret ödemelerine ilişkin gayrisafi tutarların yıllık toplamı üzerinden; aşağıda belirtilen oranlardan az olmamak üzere hesaplanacak gelir vergisini bu Kanunun 9 uncu maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde yer alan sürede artırırlar.

DönemOran
2018%6
2019%5
2020%4
2021%3
2022%2

Verilmesi gereken muhtasar beyannamelerden, en az bir döneme ilişkin beyanname verilmiş olması hâlinde, beyan edilmiş ücret ödemelerine ilişkin gayrisafi tutar ortalaması alınmak suretiyle bir yıla iblağ edilerek, artırıma esas olmak üzere yıllık ücretler üzerinden gelir (stopaj) vergisi matrahı bulunur ve bu tutar üzerinden aşağıdaki tabloda belirtilen oranlarda gelir vergisi hesaplanır.

DönemOran
2018%6
2019%5
2020%4
2021%3
2022%2

) Hiç beyanname verilmemiş olması hâlinde, her ay için hesaplanacak asgari gelir (stopaj) vergisine esas olmak üzere en az;

İlgili yılda verilmiş olan aylık prim ve hizmet belgelerinde bildirilen ortalama işçi sayısı kadar işçi,
İlgili yılda aylık prim ve hizmet belgesinin hiç verilmemiş olması hâlinde, bu Kanunun yayımlandığı tarihe kadar verilmiş olmak şartıyla izleyen vergilendirme dönemlerinde verilen ilk aylık prim ve hizmet belgesindeki işçi sayısı kadar işçi,
Kanunun yayımlandığı tarihe kadar aylık prim ve hizmet belgesinin hiç verilmemiş olması hâlinde en az iki işçi,
çalıştırıldığı kabul edilmek ve ilgili yılın son vergilendirme döneminde geçerli olan asgari ücretin brüt tutarı esas alınmak suretiyle hesaplanan gelir (stopaj) vergisi matrahı üzerinden gelir vergisini ödemek suretiyle bu fıkradan yararlanılabilecektir.

DİĞER ÖDEMELER ÜZERİNDEN YAPILACAK VERGİ ARTIRIMI
Mükellefler beyan ettikleri gelir stopaj vergisi ve kurumlar stopaj vergisi matrahları üzerinden belirtilen oranlarda yeniden söz konusu stopaj vergilerini beyan ve ödedikleri takdirde, ilgili vergi dönemleri bu vergi türleri açısından vergi incelemesine tabi olmayacaktır.

Ancak, ilgili dönemler için daha önce muhtasar beyanname verilmemiş veya eksik verilmiş olması veya muhtasar beyanname verilmekle birlikte ilgili vergi türleri için beyanda bulunulmamış olması halinde; belirtilen asgari tutarda stopaj matrahı beyan ederek, beyan edilen bu matrahlar üzerinden belirtilen asgari vergileri ödeyerek, bu vergilerle ilgili vergi incelememesinden muaf olma olanağından yararlanmaları mümkündür..

Vergi stopaj artırımı uygulaması aşağıdaki tabloda özetlenmiştir.

 

BEYAN EDİLMİŞ BULUNAN (İHTİRAZİ KAYITLA BEYAN DAHİL) STOPAJA TABİ BRÜT ÖDEMELER TÜRLERİ

 BEYAN EDİLMİŞ GELİR VEYA KURUMLAR STOPAJINA TABİ BRÜT ÖDEMELER YILLIK TOPLAMINA UYGULANACAK VERGİ ORANI

 

2018

2019

2020

2021

2022

 1- Ücret Ödemeleri (GVK.Md.94/1-1)

 %6

%5

 %4

 %3

%2

 2- Serbest Meslek Ödemeleri (GVK.Md.94/1-2

 %6

 %5

 %4

 %3

%2

 3- Kira Ödemeleri (GVK Md.94/1-5)

 %6

 %5

 %4

 %3

%2

 4- Kira Ödemeleri (KVK Md.15/1-a (Kooperatiflere ödemelerle ilgili)

 %6

 %5

 %4

 %3

%2

 5- Yıllara Sari İnşaat Onarım Hakediş Ödemleri (GVK Md.94/1-3 ve KVK Md.15/-a ve 30/1-a)

 %1

 %1

 %1

 %1

%1

 6- Çiftçilerden Alınan Zirai Mahsullerle İlgili Ödemeler (GVK Md.94/1-11)

 Cari yılda geçerli stopaj oranının %25’i

Cari yılda geçerli stopaj oranının %25’i

 Cari yılda geçerli stopaj oranının %25’i

 Cari yılda geçerli stopaj oranının %25’i

Cari yılda geçerli stopaj oranının %25’i

 7- Esnaf Muaflığından Yararlananlara Yapılan Ödemeler (GVK Md.94/1-13)

Cari yılda geçerli stopaj oranının %25’i

 Cari yılda geçerli stopaj oranının %25’i

 Cari yılda geçerli stopaj oranının %25’i

 Cari yılda geçerli stopaj oranının %25’i

Cari yılda geçerli stopaj oranının %25’i

KAR PAYI ÖDEMELERİNE İLİŞKİN MATRAH ARTIRIMI

Verilmesi Gereken Muhtasar Beyannamelerden, En Az Bir Döneme İlişkin
Beyanname Verilmiş Olması ve Verilmiş Beyannamede Artırımda Bulunacak Ödeme Türünün Bulunması

 

Artırılan Ödeme Türü

2018

2019

2020

2021

2022

GVK 94/1-6

Kar Payı(Kurumlar Vergisinde  Matrah Artırımı Şartı Var.

6%

5%

4%

3%

2%

KVK 15/2

Kar Payı(Kurumlar Vergisinde  Matrah Artırımı Şartı Var.

6%

5%

4%

3%

2%

KVK 30/3

Kar Payı(Kurumlar Vergisinde  Matrah Artırımı Şartı Var.

6%

5%

4%

3%

2%

 

193 sayılı Kanunun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasının (6) numaralı bendi, 5520 sayılı Kanunun 15 inci maddesinin ikinci fıkrası ile 30 uncu maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan ödemeler nedeniyle bu maddenin birinci fıkrası kapsamında ilgili yıllar için artırılan matrahların %80 inden az olmamak üzere belirlenen tutarlar üzerinden %15 oranında hesaplanan vergiyi, ödemek suretiyle, bu maddeden yararlanılır.